Sinema Endüstrisinde KDV

Sinema endüstrisinde kdv meselesi her zaman bir şekilde gündemde olur. 

Türkiye'de ise kdv konusu:

- Türkiye'de çekim yapacak yabancı prodüksiyonlar için teşvik olarak kdv iadesi yapıldığı söylenir (Kdv iadesinin sinema endüstrisinde niçin bir teşvik olmadığına ilişkin yazımıza bir göz atabilirsiniz)

- Son günlerde Milli Kültür Şura'sında da dile getirilen, sinema endüstrisinin kdv'den tamamen muaf olması gerektiği konuşulur.

2011 Temmuz ayında Avrupa Konseyi ''indirimli kdv'' uygulamalarının dolaylı kamu finansmanı olarak AB'nin Kültür ve Eğitim politikalarının önemli bir bileşeni olduğuna dair bir bildiri yayınlamıştı.

2015 Nisan ayında ise AB tarafından tüm üye ülkelerde online platformlar da dahil tüm sinema gösterim mecralarında ''indirilmiş kdv'' uygulanmasını tavsiye eden bir karar alındı.

İndirilmiş kdv ne anlama geliyor?

Ülkelerin tüm mal ve hizmetlerden alınacak standard bir kdv oranı bulunuyor. Bunun dışında her ülkenin standard kdv oranından daha düşük oranda indirilmiş kdv oranları bulunuyor. Örneğin Türkiye'de standard Kdv oranı %18, birinci kademe indirilmiş kdv oranı %8 (sinema biletleri de bu kategoride yer alıyor), ikinci kademe indirilmiş kdv oranı ise %1 olarak belirlenmiş durumda.  

Kdv oranı ile seyirci sayısı ilişkisi

Peki acaba kdv oranları ile sinema bileti satın alma arasında bir bağlantı var mı?

Bu konuda işe yarayabilecek en önemli göstergeler Kdv oranlarında değişikliğe giden ülkelerde tüketimde ortaya çıkan değişimler. 

Portekiz'de 2012 yılında sinema biletlerindeki kdv oranı %6'den %13'e yükseltildiğinde sinema seyircisi %17 düştü. Letonya'da kdv oranı %8'den %21'e yükseldiğinde seyirci sayısı %20 azaldı. İspanya'da 2008 krizi sonrakı kdv oranlarını standard orana yükseltilmesi seyirci sayısında 20 milyon azalma yarattı. Belki bu yüzden olsa gerek Hollanda'da kültürel etkinliklerde uygulanan %6'lık indirimli kdv'nın %21'e yükseltilmesini teklif eden yasa tasarısı ''sinema biletlerini istisna tutma'' şartıyla meclisten geçti.

Avrupa'da Son gelişmeler

Hırvatistan'da göreve gelen yeni hükümet sinema biletlerindeki kdv oranını %5'den %13'e (2. seviyeden 1. seviyeye) yükseltme kararı aldı. Ülkedenin sinema endüstrisi %160 oranındaki bu artışa tepki gösterdi ve hükmet nezdinde kararın iptali için girişimlere başladı.

Aynı şekilde İsveç'de sinema biltlerindeki kdv oranı indirilmiş kdv oranı olan %6'dan standard kdv oranı olan %25'e yükseltildi. Bu da ciddi tartışmaları başlattı ve sinema endüstrisinde hoşnutsuzluk yarattı.

Aşağıdaki tablo çeşitli Avrupa ülkelerindeki standard ve indirimli kdv oranlarını gösteriyor. Tabloda mavi renkli gösterilen % 'ler ise sinemaya uygulanan kdv oranını göstermektedir.

	standard	Indirilmiş 1	Indirilmiş 2	Indirilmiş 3
Avusturya	%20	%13	%10
Belçika	%21	%12	%6
Hırvatistan	%25	%13	%5
Kıbrıs	%19	%9	%5
Çek C	%21	%15	%10
Danimarka	%25
Finlandiya	%24	%14	%10
Fransa	%20	%10	%5.5	%2.1
Almanya	%19	%7
Yunanistan	%24	%13	%6
İrlanda	%23	%13.5	%9	%4.8
İtalya	%22	%10	%5	%4
Lüksemburg	%17	%14	%8	%3
Hollanda	%21	%6
Polonya	%23	%8	%5
Portekiz	%23	%13	%6
Romanya	%19	%9	%5
İspanya	%21	%10	%4
İsveç	%25
İngiltere	%20	%5
TÜRKİYE	%18	%8	%1

Sonuç Niyetine


Tablodan anlaşıldığı üzere genel olarak ülkelerin 2 farklı kategoride indirilmiş Kdv oranı mevcut. AB ülkelerinin çoğunda sinema biletlerine indirimli kdv oranı uygulanıyor. Bazı ülkeler 1. seviyede indirimli kdv uygularken, bazı ülkeler 2. seviyede indirimli kdv uygululuyorlar. İstisna olarak Lüksemburg 3. indirimli kdv dilimini tercih etmiş.

Tüm bu yazıda anlattıklarımız üzerinden Türkiye'nin durumunu değerlendirirsek: Türkiye'de sinema biletlerine 1. seviye indirimli Kdv oranı olan %8 uygulanıyor. Bunun 2. seviyeye indirilmesi ihtimali olabilir mi? Bu durumda sinema biletlerinde Kdv oranı %1 olacak demektir. Ancak bu seviyede düşük bir oran Avrupa'da mevcut değil.

Belki Kdv rejiminde bir değişikliğe gidilirse bu durumda farklı bir Kdv oranı uygulaması söz konusu olabilir. Ancak içinde bulunduğumuz tarzda ekonomik parametrelerin alarm vermeye başladığı bir dönemde bu tarz bir düzenleme olması bizce pek mümkün değil gibi.

Öte yandan en son Milli Kültür Şurası'nda önerilen ''sinema biletleri ve film üretiminin kdv'den muaf olması'' talebi gerçekçi olmayan ve hiçbir uluslararası teamüle uymayan bir öneri olarak kayıtlarımıza geçti.