Festival filmi vs. Popüler Film 1

Son dönemde medyada çok yer bulan "festival filmi" ve "popüler film" tartışma ve kamplaşmasına Uzatma Dakikaları olarak biz de dahil olalım ve olaya başka bir açılım getirelim istedik.

Festival filmi nedir? Popüler film nedir? Hangi tarz filmler makbuldur? vs. gibi mevzulara girmek değil niyetimiz. Sadece tartışmalara temel oluşturabilecek ve tezimizi destekleyecek sayısal kanıtlar elde etmeye çalıştık. 

 

Festival filmleri kategorisinde dünyada nasıl bir durumdayız görebilmek için şöyle bir festivallere göz atalım dedik. Elbette dünyada irili ufaklı binlerce festival var. Biz değerlendirmemizi son beş yılda (2008-2012), üç büyük festivalin (Berlin, Cannes ve Venedik) ana yarışma bölümlerinde yer alan filmlerin ülkesel dağılımına bakarak yaptık ve aşağıda gördüğünüz "festivaller tablosu" oluştu. 

Tabloyu incelediğinizde şu sonuçları çıkarabiliriz:

• Türkiye bu tabloda son beş yılda yer alan beş filmiyle ilk 15 ülke arasında yer alıyor. Buna kötü denemez, ama yeterli de değil ve daha üst basamaklara çıkmak gayet mümkün görünüyor. Bu konuda da özellikle genç kuşak yapımcı, yönetmen, senarist ve oyunculara iş düşüyor.   

• Tabloda zirvede yer alan ülkeler aynı zamanda sinemanın ticari olarak da başarılı olduğu ülkeler. Demek ki bir ülke sinemasının festivallerde boy göstermesi ile sinema sektörünün gelişmişliği ve ticari sinemasının başarısı arasında doğru orantılı bir ilişki var. 

• Listede yer almayan Mısır ve Hindistan gibi sinema geleneği olan, ağırlıklı olarak yerel pazarlarına yönelik ticari filmler üreten ve uluslararası festivallerde pek varlık gösteremeyen modeller de var. Bu da bana tüm yetenekli futbolcuları kendi liginde oynayan 80'li yıllar Türkiye'sini hatırlatıyor.  Yani biraz demode ve manasız bir durum.

Uluslararası festivallere seçilebilmek bir filmin sadece sanatsal içeriği ile mümkün olmuyor. Bu seviyede bir festivalde yer alabilmek bir ülke sinemasının zanaat anlamında da belli bir yetkinliğe ve altyapıya ulaştığının kanıtı. Bir ülke sinemasının uluslararası arenada görünür olmasının uluslararası fonlara erişebilmek, yabancı ortaklarla işbirliğine gidebilmek ve belki de en önemlisi, filmlerimizin başka ülkelerde de dolaşıma girebilmesi gibi ciddi artıları var.

Uzatma Dakikaları'nın diyeceği şudur; sanat sineması ve ticari sinemanın birlikte sağlıklı olarak var olabildiği bir sinema endüstrisi "herkesin kazandığı" bir sinema ikliminin varlığına işaret eder.

Bu yazının devamı niteliğinde olacak ikinci yazımızda da karşılaştırmalı olarak ülkelerin ticari filmlerine göz atacağız.

2008-2012 Festivaller Tablosu

Sıra	Ülke	Film sayısı
1	Fransa	52
2	ABD	49
3	İtalya	27
4	Almanya	21
5	İngiltere	13
6	Japonya	12
7	Çin	10
8	G.Kore	8
9	İsrail	8
10	Danimarka	8
11	Rusya	7
12	İspanya	7
13	Avusturya	7
14	Kanada	5
15	Türkiye	5
16	İran	4
17	Meksika	4
18	Macaristan	4
19	Arjantin	4
20	Belçika	4